قدرشناسی

یکی از مواردی که باعث استحکام و پایداری ارتباط میشود قدرشناسی است. قدرشناسی از حیث ارتباطی از آن جنبه حائز اهمیت است که به ویژه در قبال خلق موجب دوام ارتباط خواهد شد. آنچه درباره قدرشناسی گفته شده اول از همه شکرگزاری نعمتهای پروردگار است. احادیث وارده در این خصوص بسیار است و در این مقوله مجال بحث نیست و البته مورد بحث ما هم در این مقوله نیست ولی آنچه در فرهنگ رضوی در این خصوص می تواند شاهد مثال ما و مورد توجه ما از حیث ارتباطی باشد همان گونه که آمد این روایت امام رضا از پیامبر اکرم است مبنی بر اینکه حتی از باعث و بانی نعمت نیز باید تشکر شود :

يؤْتَى بِعَبْدِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَيُوقَفُ بَينَ يَدَى اللَّهِ (عَزَّوَجَلَّ) فَيَؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّارِ، فَيَقُولُ: أَي رَبِّ أَمَرْتَ بِي إِلَى النَّارِ وَ قَدْ قَرَأْتُ الْقُرْآنَ! فَيَقُولُ اللَّهُ: أَي عَبْدِي إِنِّي أَنْعَمْتُ عَلَيْكَ فَلَمْ تَشْكُرْ نِعْمَتِي فَيَقُولُ: أَي رَبِّ أَنْعَمْتَ عَلَى بكذا فَشَكَرْتُك بكذا، وَ أَنْعَمْتَ عَلَى بِكَذَا وَ شَكَرْتُكَ بكذا، فَلَا يَزَالُ يَحْصِي النَّعْمَةَ وَ يَعَدُدُ الشَّكَرَ، فَيَقُولُ اللَّهُ تعَالَى): صَدَقْتَ عَبْدِي إِلَّا أَنَّكَ لَمْ تَشْكُرُ مَنْ أَجْرَيتُ لَكَ نِعْمَتِي عَلَى يَدِيهِ، وَ إِنِّي قَدْ آلَيْتُ عَلَى نَفْسِي أَنْ لَا أَقْبَلَ شُكَرَ عَبْدِ لِنَعْمَةِ أَنْعَمْتُهَا عَلَيْهِ حَتَّى يَشْكَرَ مَنْ سَاقَهَا مِنْ خَلْقِي إِلَيْهِ. (1) ۱- الامالی، ج ۲، ص ۶۵ )

روز قیامت یکی از بندگان را در پیشگاه عدل پروردگار حاضر میکنند خداوند فرمان میدهد او را به طرف دوزخ ببرند آن مرد میگوید بارخدایا فرمان دادی مرا به طرف جهنم ببرند در حالی که من قرآن خوان بودم پروردگار می فرماید ای بنده من تو را از نعمت خود بهره مند کردم تو شکر نعمت مرا نکردی و کفران ورزیدی .

آن بنده میگوید فلان نعمت را به من دادی و من هم در برابر آن شکر کردم و او همچنان نعمتهای خداوند را شمارش کرد و شکر و سپاس خود را در برابر آنها گفت در این هنگام خداوند متعال بنده خود را مورد خطاب قرار داد و فرمود ای بنده من تو راست میگویی و لیکن تو باید از کسی که نعمت مرا به تو رسانید سپاسگزاری میکردی و من سوگند یاد کرده ام که شکر هیچ بنده ای را قبول نکنم مگر اینکه از اشخاصی که وسیله رسانیدن نعمت من شده اند سپاسگزاری شود.

در حدیثی دیگر امام رضا میفرماید هر کس از منعم سپاسگزاری نکند از خداوند نیز سپاسگزاری نخواهد کرد.

مَنْ لَمْ يَشْكُرِ الْمُنْعِمَ مِنَ الْمَخْلُوقِينَ لَمْ يَشْكُرِ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ. (1) ا. عيون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۴. )

هر کسی از منعم سپاسگزاری نکند از خداوند متعال سپاسگزاری نکرده است.