پژوهشی دقیق در زندگانی امام علی ابن موسی الرضا جلد دو  ( صص 104-103 ) شماره‌ی 6956

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > نبوت > پيامبران و انبيای قبل از رسول خدا صلی الله > موسی بن عمران (عليه السلام) > فرعون

خلاصه

ابراهیم بن محمد همدانی گفت: از ابی الحسن الرضا علیه السلام پرسیدم: به چه علت خداوند عزّ وجل فرعون را با اینکه ایمان آورد و به یکتایی او اقرار نمود غرق کرد؟ فرمود: برای اینکه او هنگامی که عذاب را بعینه مشاهده کرد ایمان آورد، و ایمان پس از روبه رو شدن با کیفر پذیرفته نخواهد بود و این حکم خدای تعالی است درباره گذشتگان و آیندگان چنانکه می فرماید: فَلَمَّا رَأَوا بَأْسَنا قالوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَحدَهُ وَ كَفَرْنَا بِمَا كُنَّا بِهِ مُشْرِكِينَ فَلَم يَكُ يَنفَعُهُم إِيمَانُهُم لَمَّا رَأَوا بأسنا»(مؤمن ٫ ۸۴ و ۸۵) (چون عذاب ما را مشاهده کردند گفتند ما ایمان آوردیم به خدای یگانه و کافر شدیم به آنچه برای او شریک می آوردیم. اما ایمانشان در این هنگام که عذاب را بعینه دیدند سودی به حالشان نبخشید و در کلام دیگر فرموده: "يوم يأتي بعضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنفَعُ نَفْساً ايمانُها لَم تَكُنْ آمَنَت مِن قَبْلُ أَو كَسَبَت من ايمانها خير

متن

غرق شدن فرعون

ابراهیم بن محمد همدانی گفت: از ابی الحسن الرضا علیه السلام پرسیدم: به چه علت خداوند عزّ وجل فرعون را با اینکه ایمان آورد و به یکتایی او اقرار نمود غرق کرد؟ فرمود:

برای اینکه او هنگامی که عذاب را بعینه مشاهده کرد ایمان آورد، و ایمان پس از روبه رو شدن با کیفر پذیرفته نخواهد بود و این حکم خدای تعالی است درباره گذشتگان و آیندگان چنانکه می فرماید: فَلَمَّا رَأَوا بَأْسَنا قالوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَحدَهُ وَ كَفَرْنَا بِمَا كُنَّا بِهِ مُشْرِكِينَ فَلَم يَكُ يَنفَعُهُم إِيمَانُهُم لَمَّا رَأَوا بأسنا»(مؤمن ٫ ۸۴ و ۸۵) (چون عذاب ما را مشاهده کردند گفتند ما ایمان آوردیم به خدای یگانه و کافر شدیم به آنچه برای او شریک می آوردیم. اما ایمانشان در این هنگام که عذاب را بعینه دیدند سودی به حالشان نبخشید و در کلام دیگر فرموده: "يوم يأتي بعضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنفَعُ نَفْساً ايمانُها لَم تَكُنْ آمَنَت مِن قَبْلُ أَو كَسَبَت من ايمانها خيراً(۲. انعام ٫ ۱۵۸) روزی که پاره ای از عذاب پروردگارت بیاید هیچ کس در آن روز که عذاب آید ایمان آوردنش - در صورتی که قبلاً ایمان نیاورده بوده یا در ظرف مدت ایمانش کار خیری از او سر نزده ـ فایده ای به حالش نخواهد داشت و نیز درباره فرعون زمانی که غرق می شد می فرماید: قالَ آمَنتُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا الَّذِي آمَنَت بِهِ بَنُوا إِسرائيلَ وَ أَنَا مِنَ المُسلِمِينَ() (گفت: ایمان آوردم به اینکه معبودی نیست مگر همان که بنواسرائیل بدان ایمان آورده اند و من از مسلمانان شدم بدو گفته شد آلآنَ وَ قَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَ كُنتَ مِنَ المُفْسِدِينَ. فَاليَومَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَن خَلْفَكَ آيَةً(۲) (اکنون اظهار ایمان میکنی؟ در حالی که پیش از این سخت طغیان داشتی و از تبهکاران بودی ما امروز پیکر بی روحت را نجات میدهیم تا برای آیندگان موجب عبرتی باشد).

با اینکه فرعون سر تا قدم غرق اسلحه بود و زره آهنین بر بدن داشت. خداوند او را پس از آنکه غرق شده بود بر زمین بلندی انداخت تا برای آیندگان نشانه ای باشد و او را با همه سنگینی آهن آلات بر آن زمین مرتفع بنگرند و خاصیت هر چیز سنگین فرو رفتن در آب است نه بالا آمدن و این خود آیه و نشانه ای بود.

و برای علتی دیگر خداوند عزوجل فرعون را غرق ساخت زیرا فرعون به موسی پناه برد که از عذاب خدا او را برهاند و به خود خدا پناه نجست. خداوند به موسی وحی فرستاد که: ای موسی به فریاد فرعون نرسیدی چون او را خلق نکرده بودی اگر به من پناه برده بود نجاتش می دادم.»

مخاطب

جوان ، میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

قالب

سخنرانی ، کتاب معارفی