امامت امام رضا
امام رضا در سال ۱۸۳ هجری پس از شهادت امام کاظم در زندان هارون در سن سی و پنج سالگی بر مسند الهی امامت تکیه زد و عهده دار پیشوایی امت شد. امامت آن گرامی همانند سایر ائمه معصومین به تعیین و تصریح رسول خدا و با معرفی پدرش امام کاظم بود. امام کاظم پیش از دستگیری و زندان مشخص کرده بود که هشتمین امام راستین و حجت خدا در زمین پس از او کیست تا پیروان و حق جویان در ظلمت نمانند و به کجروی و گمراهی نیفتند.
مخزومی میگوید امام موسی بن جعفر ما را احضار فرمود و گفت: «آیا می دانید چرا شما را طلبیدم؟
نه
خواستم تا گواه باشید که این پسرم - اشاره به امام رضا - وصی و جانشین من است . ) اعلام الوری، ص ۳۰۳ (
يزيد بن سلیط میگوید برای انجام عمره به مکه میرفتیم در راه با امام کاظم روبرو شدیم و به آن حضرت عرض کردم این محل را میشناسید؟
فرمود: «آری تو نیز میشناسی؟»
عرض کردم آری من و پدرم در همین جا شما و پدرتان امام صادق را ملاقات کردیم و سایر برادرانتان نیز همراه شما بودند. پدرم به امام صادق عرض کرد: «پدر و مادرم فدایتان شما همگی امامان پاک ما هستید و هیچ کس از مرگ دور نمی ماند به من چیزی بفرما تا برای دیگران بازگویم که گمراه نشوند. امام صادق به او فرمود: ای ابو عماره اینان فرزندان من هستند بزرگشان این است و به سوی شما اشاره کرد - در او حکم و فهم و سخاوت است به آنچه مردم نیازمندند علم و آگاهی دارد و نیز به همه امور دینی و دنیوی که مردم در آن اختلاف کنند داناست؛ اخلاقی نیکو دارد و او دری از درهای خداست...». آنگاه به امام کاظم عرض کردم پدر و مادرم فدایتان شما نیز مانند پدرتان مرا آگاه سازید و امام بعد از خود را معرفی کنید امام پس از توضیحی در مورد امامت که امری الهی است و امام از طرف خدا و پیامبر تعیین میشود فرمود: «الْأَمْرُ إِلَى ابْنِي عَلَى سَمِيٌّ عَلِيٌّ وَعَلِی پس از من امر امامت به پسرم علی میرسد که همنام امام اول علی بن ابی طالب و امام چهارم علی بن الحسین است».
در آن هنگام خفقان سنگینی بر جامعه اسلامی حکمفرما بود و به همین جهت امام کاظم در پایان کلام خود به یزید بن سلیط فرمود: ای یزید آنچه گفتم نزد تو چون امانتی محفوظ بماند و جز برای کسانی که صداقتشان را شناخته باشی بازگو مكن».
یزید بن سلیط میگوید پس از شهادت امام موسی بن جعفر خدمت امام رضا چیزی بگویم فرمود ای یزید می آیی به عمره شرفیاب شدم پیش از آنکه . برویم؟»
عرض کردم پدر و مادرم فدایتان اختیار با شماست اما من خرج سفر ندارم.
فرمود: «مخارج سفرت را من می پردازم با آن حضرت به سوی مکه رهسپار شدیم و به همانجا که امام صادق و امام کاظم را ملاقات کرده بودم رسیدیم..... داستان ملاقات با امام موسی بن جعفر و آنچه شنیده بودم برای آن حضرت شرح دادم... )اعلام الوری ص ۳۰۵ - کافی، ج ۱، ص ۳۱۶ (