روایت چهارم

از حضرت عبدالعظیم حسنی روایت نموده که آن جناب فرموده است حضرت امام جواد محمد ابن على الرضا الله فرموده ضمنت لمن زار ابي بطوس عارفاً بحقه الجنة على الله تعالى).

من ضامن میشوم و ضمانت مینمایم بهشت را برای آن کسی که زیارت کند پدر بزرگوارم را در طوس در حالتی که عارف به حق آن حضرت باشد.

حقیر گوید یعنی شیعه اثنی عشری باشد و آن حضرت را امام و واجب الاطاعه بداند نه آنکه از مخالفین باشد و آن بزرگوار را امام نداند.

حقیر در این مقام خوش داشتم این چند بیت در وصف روضه منوره آن حضرت ذکر شود از طبع عالم معاصر خبیر و واعظ شهیر حاج شیخ حسین معروف به وحید که فرموده است.

این روضه که رشگ روضه رضوان است

رضوان بدر روضه او دربان است.

سایند بر این زمین ملایک رخ خویش

چون عرش خدای فرش این ایوان است.

ایوان حریم وی خرد دید و بگفت

کوی فلک اندر خم این چوگان است.

سر ملکوت است در این مخزن فلک

یا در دل خاک گنج حق پنهان است

چون نکته خال تو است در مرکز خاک

این چرخ برین گرد زمین گردان است

هر چند اذا زلزلت الارض شود

خرگاه تو را خدای پشتی بان است

شاها چو (وحیدی) سگ کهف تو شود

نازد بجهان که از جوان مردان است

روایت پنجم

و نیز سند به حضرت عبد العظیم حسنی میرسد که می فرماید وقتی عرض کردم به حضرت ابی جعفر امام جواد قد تحيرت بين زيارة قبر ابي عبدالله و بين زيارة قبر ابيك بطوس فماترى من متحیرم بین زیارت قبر جدت حضرت سید الشهداء حسين الله و بین زیارت پدر بزرگوارت حضرت رضا در طوس حال رای حضرتت در این امر چیست

فقال لی مکانک آن حضرت فرمود در همین مکان باش ثم دخل و خرج و دموعه تسيل على خديه.

پس آن حضرت داخل اندرون خانه شد و گریان بیرون آمد و من نگاه کردم دیدم اشک چشمانش بر دو طرف صورت آن بزرگوار می ریزد (فقال زوار قبر ابی عبدالله الكثيرون و زوار قبر ابى بطوس قليلون.)

آنگاه فرمود زائرین قبر جدم حضرت ابی عبدالله الحسین بسیارند و اما زائرین قبر پدرم رضا در طوس کم می باشند.

حقیر گوید در سر جواب نفرمودن امام جواد الله بلا فاصله و امر به توقف عبد العظيم و رفتن به اندرون خانه و بیرون آمدن احتمالاتی داده شده یکی آنکه شاید آن حضرت میخواسته نظر فرماید به صحیفه جده اش حضرت فاطمه یا صحیفه دیگر که مخصوص خود این خانواده خدا قرار داده و یا این که چون ذکر جدش حسین مظلوم و پدر غریب مسمومش شد حال حزن به آن حضرت روی داد و خواست گریه کند در آنجا مناسب نبود لذا به خانه رفت و گریه کرد و برگشت در حالی که اشک دیدگانش بر دو طرف صورتش میریخت و یا اینکه مخالفی در آنجا بوده است آن حضرت از باب تقیه نخواسته جواب فرماید پس داخل خانه شد تا آن مخالف برود و احتمالات دیگر نیز داده شده در هر حال سرش نزد خود امام است.

و اما جواب آن حضرت بعضی گفته اند که چون سؤال از فضیلت زیارت نبوده بلکه سؤال از این بوده که من مرددم برای خود از این دو زیارت کدام را اختیار کنم امام فرمود: آنجایی که کمتر زیارت میشود برای خود اختیار کن که اولی است و احتمال می رود که راوی به زیارت امام حسین قبلا مشرف شده بوده.

لکن به زیارت حضرت رضا مشرف نشده بوده و حال سؤال میکند که از این دو زیارت کدام را اختیار کنم فرمود زیارت پدرم حضرت رضا که زائرینش کمند و اگر مقصود این باشد میتوان گفت دوستان اهل بیت در این زمان سعی کنند تا خود را به زیارت ائمه بقیع و امامین همامین عسکریین برسانند چه آنکه آن بزرگواران زیارت کننده کم دارند اللهم ارزقنا زيارتهم بحقهم و بحرمتهم و اما حضرت رضا هر چند که در زمان سابق و قرون سالفه زیارت کننده کم داشته که در زیارت جوادیه است، السلام على قليل الزائرين لكن بحمد الله در این زمان ما از اقصی بلاد و از مشرق و مغرب و از دور و نزدیک به قدری مرد و زن و بزرگ و کوچک تشرف پیدا می کنند که از حساب بیرون است و به اندازه ای شب و روز زائرین رفت و آمد دارند که گاهی رفتن به حرم مطهر دشوار است و بعضی به زحمت تمام دست خود را به ضریح مبارک میرسانند و شبها ساعت پنج و شش خدام روضه منوره مردم را به زحمت از حرم شریف بیرون میکنند به جهت تنظیف و جاروب حرم و هر شب که درب حرم بسته نمیشود زحمت تنظیف و جاروب با آن همه جمعیت دشوارتر است بابی انت و امی یا علی بن موسی .

شعر

ای نور خدا امام هشتم

وی مردم چشم و چشم مردم

ای یافته نور از جمالت

خورشید و مه و تمام انجم

این بارگه تو یا که عرش است

یا نه فلک بلند طارم

بحر کرمت اگر زند موج

کشتی گنه در او شود گم

و تایید میکند روایت مذکوره را این روایت که مرحوم محدث نوری در تحية الزائر فرماید به سند حسن منقولست که علی بن مهزیار به خدمت حضرت جواد امام محمد تقى صلوات الله علیه عرض کرد فدای تو شوم زیارت امام هشتم افضل است یا زیارت امام حسین صلوات الله عليه فرمود زیارت پدرم افضل است زیرا که امام حسین ها را همه زیارت میکند و پدرم را زیارت نمیکند مگر خواص از شیعه آنگاه محدث نوری گوید:

گویا مراد این باشد که چون فضیلت زیارت امام حسین مشهور گردیده اکثر شیعه به زیارت آن حضرت رغبت میکنند و فضیلت زیارت امام رضا را کمتر شنیده اند و کمتر رغبت میکنند پس این حکم مخصوص آن زمان خواهد بود و ممکن است که مراد این باشد که امام حسین الله را شیعه و سنی زیارت میکنند و حضرت رضا الله را به غیر شیعه زیارت نمیکنند یا آن که هر کس زیارت میکند آن حضرت را اعتقاد به امامت آن حضرت دارد و شیعه اثنی عشری است زیرا که هر کس اعتقاد به امامت حضرت رضا الله دارد به تمامی ائمه الله اعتقاد دارد به خلاف حضرت امام حسین که همه فرق شیعه اعتقاد به امامت آن بزرگوار دارند.

روایت ششم

عن ابي هاشم داود بن القاسم الجعفرى قال سمعت ابا جعفر محمد بن على يقول ان بين جبلي طوس قبضة قبضت من الجنة من دخلها كان آمنا يوم القيمة من النار.

حاصلش این است جناب ابوهاشم جعفری که داود بن قاسم است فرموده است که من خودم شنیدم از حضرت جواد الله که می فرمود، بین دو کوه طوس یک قبضه ای یعنی یک مشت خاکی است که از بهشت برداشته شده مفادش این است که بین دو کوه طوس یک قطعه زمینی است از بهشت پس از آن فرمود هر کس داخل آن شود در امن و آسودگی خواهد بود روز قیامت از آتش

رباعی

گفتم به یکی عارف پاکیزه سرشت

این روضه نکوتر است یا آنکه بهشت

فرمود که فردوس برین میگوید

می بودم کاش فرش صحنش را خشت

روایت هفتم

از ابن ابی نصر روایت شده که گفته قرأت کتاب ابی الحسن الرضا ابلغ شيعتنا ان زيارتي تعدل عند الله الف حجة حاصلش این است میگوید من قرائت کردم نامه حضرت رضا را که مرقوم فرموده بود که به شیعیان ما خبر بدهید که زیارت من برابر است در نزد خدای تعالی با هزار حج قال فقلت لابی جعفر ابنه الف حجة قال اي والله الف الف حجة لمن زاره عارفاً بحقه.

میگوید پس من این مطلب را خدمت . پسرش حضرت جواد عرض کردم و گفتم زیارت پدر بزرگوارت برابر با هزار حج است.

آن حضرت فرمود بلی به خدا قسم که برابر با هزار هزار حج است برای آن کسی که عارف به حق آن حضرت باشد.

روایت هشتم

خبر دادن خود آن حضرت است به دعبل خزاعی شاعر معروف از ثواب زیارت خود هنگامی که دعبل قصیده تائیه خود را در محضر مبارک آن سرور خواند فرمود روزها و شبها نمیگذرد و تمام نمی شود. مگر اینکه موضع قبر من که طوس است محل رفت و آمد شیعیان و زائرین من خواهد شد.

آگاه باش هر کس زیارت کند مرا در غربت من در طوس كان معي في درجتي يوم القيمة مغفوراً له) در درجه من خواهد بود در روز قیامت در حالتی که آمرزیده شده است.

و ما حکایت ورود دعبل و خواندن اشعارش را حضور مبارک آن حضرت در فصل دوازدهم در احوال دعبل ذکر مینمائیم و در اینجا شایسته دیدم این مخمس محمد باقر بروجردی متخلص به صامت متوفی ۱۶ محرم ۱۳۳۱ ثبت شود.

ای که ملقب زكبريا برضائی***ثامن اشراف و ضامن غربائی

حجت اسلام و کعبه فقرائی***چون بصفت مظهر جمال خدائی

عقل بكنه جلال تو نرسیده

زاده موسى بن جعفر ای علوی جاه ***ای که شب و روز زائر تو بدرگاه

ساخته درک مقام سير الى الله ***سهل نبد در زیارت تو اگر راه

با مژه شایسته طی راه بعیده

نور رخت شعله داده شمع هدا را ***علم تو ظاهر نموده دین خدا را

خضر از جوی تو خورده آب بقا را ***پنجه قدرت قبای صبر و رضا را

بر قد زیبا و قامت تو بریده

خاک خراسان از مقدم تو بهشت است ***بلکه بر روضه ات بهشت کنشت است

در بر چشم کسی که پاک سرشت است ***بهر رواقت بهشت نسبت زشت است.

آنکه شنیده چه سود از آنکه ندیده

آنکه زشهر مدینه در بدرت کرد ***سوی خراسان مصمم سفرت کرد

و ز شرر زهر کینه خون جگرت کرد ***جامه ماتم بقامت پسرت کرد

پرده شرم و حیای خویش دریده

چون اثر زهر خصم در تو عیان شد ***جسم عزیزت از درد سیر زجان شد

خاک عزایت بفرق پیر و جوان شد ***نور الهی خموش گشت و نهان شد

قدر تو با آنهمه صفات حمیده

فصل دهم

در ذکر دوازدهم حدیث از کتاب عیون اخبار الرضا در فضیلت زیارت حضرت رضا الله با تصریح به شهادت آن حضرت و ذکر بعضی روایات دیگر از کتب دیگر و دلائل و شواهد دیگر بر مسمومیت آن امام مظلوم صلوات الله عليه و اللعن على قاتله.

حدیث اول

از یاسر خادم آن بزرگوار روایت شده است که گفت: قال على بن موسى الرضا لا تشد الرحال الى شيء من القبور الا الى قبورنا مفادش این است که خود حضرت رضا الله فرمود باید بار بسته نشود به سوی قبری از قبرها مگر به سوی قبور ما اهل بیت.

حقیر گوید و لذا شاعری چه نیکو گفته است این دو بیت را که خطاب به آل پیغمبر نموده و گفته:

اليكم والا لا تشد الركائب ***و منكم والا لا تنال المطالب

و فيكم والا فالحديث مزخرف ***و عنكم والا فالمحدث كاذب

الا و اني مقتول بالسم ظلماً و مدفون في موضع غربة فمن شد رحله الى زيارتي استجيب دعائه و غفر له ذنوبه.

آگاه باش به درستی که من کشته خواهم شد به زهر ظلم و ستم و دفن می شوم در زمین و محل غربت

پس هر کسی که بار خود را ببندد به سوی زیارت من دعای او مستجاب شود و گناهانش آمرزیده گردد - جان عالمی به فدایت یا علی بن موسی.

شعر

ای خاک سر کوی تو بودن هوس ما

بر خاک رهت بوسه زدن ملتمس ما

در بادیه شوق تو چون راحله بندیم

ذکر ملک آید زفغان جرس ما

هر کس که افتادگی آرد به کسی روی

ما رو به که آریم توئی چونکه کس ما

حديث دوم

از حسین بن زید روایت نموده که گفته است شنیدم از حضرت ابی عبدالله جعفر ابن محمد الصادق می فرمود

يخرج رجل من ولد ابنى موسى اسمه اسم امير المؤمنين الى ارض طوس و هي بخراسان يقتل فيها بالسم فيدفن فيها غريبا.

یعنی خارج میشود و بیرون می آید مردی از فرزندان پسرم موسی بن جعفر که اسم او اسم امیرالمؤمنین است یعنی اسم او علی است به سوی زمین طوس و آن زمین طوس در خراسان است و در آنجا به زهر کشته می شود و در همان زمین طوس به حال غربت دفن می شود.

من زاره عارفا بحقه اعطاه الله عز وجل اجر من انفق قبل الفتح وقاتل.

هر کس که او را زیارت کند در حالی که عارف به حق او باشد او را امام واجب الاطاعة بداند خداوند عالمیان عطا فرماید به آن زائر ثواب کسی را که انفاق کرده باشد و جهاد کرده باشد پیش از فتح مکه.

حقیر گوید از این فرمایش حضرت صادق له فهمیده می شود اشخاصی که قبل از فتح مکه انفاق و جهاد در راه دین خدا کرده اند اجر ایشان بیشتر است زیرا که هنوز دین و امر نبوت بسیار قوت نیافته بود.