زندگانی امام علی ابن موسی الرضا- مناقب الرضا  ( صص 22-23 ، 27-30 ) شماره‌ی 6275

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > امامت > امامان معصوم > امام رضا (عليه السلام) > تولد > بشارت به آمدن حضرت قبل از تولد

خلاصه

ابو الصلب گفت حدیث کرد مرا از محمد بن اسحق بن موسى بن جعفر عليه السلام از پدرش که پدرم با پسران خود میفرمود: ای اولاد من برادر شما على بن موسى - عليه السلام عالم آل محمد صلى الله علیه و آله است از او سئوال کنید معالم دین خود را و حفظ کنید فرمایشات او را همانا من شنیدم از پدرم جعفر بن محمد مکرر به من می فرمود که : عالم آل محمد صلى الله عليه وآله . در صلب تو است و ای کاش من او را درک میکردم همانا او همنام حضرت امیر المؤمنين على عليه السلام . است.

متن

بشارت امام صادق علیه السلام که خداوند از صلب امام کاظم - عليه السلام - بیرون آورد فریادرس امت اسلامی را حضرت امام رضا - علیه السلام - را

مرحوم صدوق - قدس سره که سندش را میرساند به یزید بن سلیط زیدی گفت ملاقات کردیم حضرت ابو عبد الله امام صادق ـ علیه السلام را در راه مگه که برای عمره می رفتیم و ما جماعتی بودیم پس من عرض کردم پدر و مادرم فدای تو باد أنتُم الأئمة أنتُم كُلُّكُم ائمة مُطهَّرَوْنَ وَالْمَوتُ لا يَعُرى مِنْهُ أَحَدٌ»، شما امامان پاک و پارسائید ولی احدی را از مرگ گریز نیست.

 پس خبر بده از برای من چیزی را که بجانشین (اولاد) خود بگویم تا گمراه نشود، آن جناب فرمود به من : ای ابا عبد الله( ۱)(کنیه پدر زید است ابا عبداللله.) بلی اینها فرزندان من هستند؟ و این سرور و بزرگ ایشان است و اشاره کرد به پسرش موسی علیه السلام . و در اوست علم و حلم و حكم (۲)(حکم یا قضاوت یا حکمت مراد است) و فهم و سخاوت و شناخت و معرفت به آنچه مردمان به آن نیاز داشته باشند و میداند اختلافات مردم را در امر دین و دنیایشان، و در او است (۳)(وفيه حُسنُ الخُلْقِ وَحُسْنُ الجواب : اخلاق و پاسخ دادنش نیکوست.) حسن خلق و نیکی به همسایگان و او دری است از دربهای رحمت پروردگار تعالی و در او امتیاز و خصلت ویژه ای است که بهترین همه آن صفتها است.

پس پدرم عرض کرد به آن حضرت پدر و مادرم فدای تو چیست آن صفت مخصوص ؟ فرمود :

«يُخْرِجُ اللَّهُ مِنْهُ غَوْثَ هَذِهِ الأُمَّةِ وَغِيَاتَها وَعِلْمَهَا وَنُورَهَا وَفَضْلَهَا وَفَهْمَها وَحِكْمَتَهَا خَيْرُ مُولُودِ وَخَيْرُنَا شَيْءٍ يَحْقُنُ اللَّهُ بِهِ الدِّمَاءَ وَيُصْلِحُ بِهِ ذَاتَ البَيْنِ، وَيَلُمَّ بِهِ الشَّعْثَ وَيَشْعَبُ بِهِ الصَّدْعَ، وَيَكْسُو بِهِ الغَارِى وَيُشْبِعُ بِهِ الجَائِعَ، وَيُؤْمِنُ بِهِ الخَائِفَ، وَيُنَزِلُ اللهُ بِهِ القَطْرَ، وَيَأْتَمِرُ و يَرحَمُ بِهِ الْعِبادَ خَيْرُ كَهْلِ وَخَيْرُنَا شَيْءٍ يُبَشِّرُ بِهِ سَوْدُ عَشِيرَتِهُ مِنْ قَبْلَ أَوانِ حُلْمِه، قولَه حُكْمٌ وَصُمْتُهُ عِلْمٌ، يُبَيِّنُ لِلنَّاسِ مَا يَخْتَلِفُون فيه».

خداوند از صلب او بیرون می آورد پناه و دادرس و فریادرس این امت را و علم و نور و فهم و حکمت و فضیلت را و بهترین مولود و نورسیده ای است که خداوند به سبب او محفوظ فرماید خونها را و اصلاح آشتی فرماید به سبب او اختلافهای مردمان را جمع کند به سبب او پراکنده ها را و رفو کند به سبب او شکافها را و بپوشاند برهنگان را و سیر کند گرسنگان را و ایمن نماید بیمناکان را، و فرو فرستد خداوند به برکت او باران را فرمان بردار او شوند و بر بندگان خدا، ترحم کند ، بهترین میان سال و بهترین جوانان است که سیادت و سروری کند بر فامیلش او قبل از رسیدنش به حد بلوغ (گفتارش) حکمت و سکوتش دانش است، بیان می کند برای مردمان آنچه را در آن اختلاف میکنند.

یزید گوید پدرم عرض کرد: پدر و مادرم فدایت باد او متولد شده است؟

 فرمود : آری چند سال از سنش گذشته است. بعد از خود فرمود : بلی و کلام خود را قطع کرد.

یزید گوید : در آن هنگام شخصی وارد شد که با بودن او نمی توانستیم سخن بگوئیم.

(صص22-23)

حضرت امام صادق - علیه السلام - بشارت داد به امام کاظم - علیه السلام - که عالم آل محمد در صلب تو است

ابو الصلت هروی گوید : ندیدم عالمتری از علی بن موسى الرضا - عليه السلام . و ندید او را عالمی مگر آنکه شهادت داد به مثل آنچه من شهادت داده ام، بتحقیق جمع کرد مأمون جماعتی از علمای ادیان و فقهاء و متکلمین را تا با آن حضرت مناظره کنند در مجلسهای متعدد و آن حضرت بر تمام ایشان غلبه کرد و تمامی آنها اقرار کردند بر فضیلت او و قصور خودشان .

و شنیدم از آن حضرت - علیه السلام که می فرمود : من می نشستم در روضه پیغمبر صلى الله عليه وآله و علماء در مدینه منوره بسیار بودند و هرگاه از مسئله ای عاجز میشدند به من رجوع میکردند و من جواب میگفتم.

نص اول

ابو الصلب گفت حدیث کرد مرا از محمد بن اسحق بن موسى بن جعفر - عليه السلام - از پدرش که پدرم با پسران خود میفرمود: ای اولاد من برادر شما على بن موسى - عليه السلام - عالم آل محمد - صلى الله علیه و آله است از او سئوال کنید معالم دین خود را و حفظ کنید فرمایشات او را همانا من شنیدم از پدرم جعفر بن محمد مکرر به من می فرمود که : عالم آل محمد - صلى الله عليه وآله . در صلب تو است و ای کاش من او را درک میکردم همانا او همنام حضرت امیر المؤمنين على - عليه السلام . است. (۱)(منتهى الامال محدث قمی - قدس سره .. نقل از شیخ طبری که او روایت کرده از ابو الصلت هروی، ج ۲، ص ۲۶۰)

داود بن کثیر روایت کرده که گفت به حضرت صادق ـ علیه السلام - عرض کردم :

جانم فدایت اگر واقعه ای اتفاق افتاد امام ما کیست؟

فرمود : فرزندم موسى - عليه السلام ...

نص دوم

پس از شهادت آن جناب به خدا سوگند من در امامت موسى - عليه السلام . هرگز شک نکردم بقدر چشم بر همزدنی پس از گذشت سی سال شرفیاب محضر ابوالحسن موسى - علیه السلام - شدم و عرض کردم جانم فدایت اگر اتفاق افتاد امام ما کیست؟ فرمود : علی پسرم.

پس از شهادت آن جناب سوگند به خدا که هرگز بقدر چشم بر همزدنی در امامت علی بن موسى - علیه السلام - شک نکردم. (۱)(عيون اخبار الرضا، ج ۱، باب ۴، حدیث ۶، ص ۱۹)

نص سوم

از علی بن عبدالله هاشمی روایت کرده که گفت : ما شصت نفر بودیم از ما و دوستان ما در کنار قبر رسول الله - صلى الله عليه وآله - ( هنگامی که ابوابراهیم موسی بن جعفر - عليه السلام وارد شد و دست فرزندش علی - علیه السلام در دستش بود فرمود :

آیا می دانید من کیستم؟

عرض کردیم تو بزرگ و پیشوای ما هستی؟

فرمود : نام نسب مرا بگوئید؟

عرض کردیم : توئی موسی بن جعفر بن محمد - عليه السلام ...

 فرمود: این کیست؟ با من؟

عرض کردیم : علی بن موسی بن جعفر - عليه السلام ... 

فرمود : پس شهادت دهید که او وکیل من است در زندگانی من و وصی من است بعد از مرگ من (۲)( عيون اخبار الرضا، ج ۱، باب ۴، حدیث ۱۲، ص ۲۱)

نص چهارم

از مفضل بن عمر روایت است که گفت بر موسی بن جعفر - عليه السلام - وارد شدم در هنگامی که علی فرزندش در کنارش بود و او را می بوسید و زبان او را می مکید؟ و او را بر شانه خود میگذاشت و او را به خود می چسبانید و می فرمود :

پدر و مادرم فدایت چقدر خوشبو و پاکیزه است بوی تو و چقدر پاک و منزه است سرشت و خلقت تو و چقدر ظاهر است برتری و فضل تو ؟ 

عرض کردم :فدایت شوم از این کودک محبتی در دلم قرار گرفت که از برای هیچ کس واقع نشده بود مگر از برای تو؟

فرمود: به من ای مفضّل این نسبت به من بمنزله من است نسبت به پدر من ما فرزندان ذریه ای هستیم که بعضی از بعض دیگریم (۱ )(سوره آل عمران، آیه ۳۰ )و پروردگار شنوا و دانا است بر این موضوع.

مفضل گوید: که من عرض کردم او بعد از شما صاحب این امر امامت است؟

 فرمود : بلی هر کس از او اطاعت کند هدایت شده به راه حقیقت و نجات یافته و هر کس عصیان و نافرمانی کرد کافر شده است. (۲)(عيون اخبار الرضا باب ۴ حدیث ۲۸، ص ۲۶)

نص پنجم

محمد بن سنان روایت کرده که گفت یک سال پیش از سفر حضرت موسی بن جعفر - عليه السلام - به عراق وارد شدم بر آن بزرگوار وقتی که فرزندش علی - علیه السلام - پیش رویش بود به من فرمود : 

ای محمد عرض کردم: لبيك فرمود زود است در این سال پیش آمدی برای من اتفاق افتد بی تابی مکن.

 پس خاموش شد و سر را بزیر انداخت و به زمین نگاه کرد بعد سر مبارک را بلند کرد و فرمود به من : خداوند گمراه میکند ستمکاران را و آنچه خواهد انجام می دهد؟

عرض کردم: فدایت شوم سبب آن چیست؟ 

فرمود: هر کس ستم کند بر این فرزندم و تجاوز کند بر حق او انکار کند امامت وی را بعد از من مانند کسی است که تجاوز کرد به حق علی بن ابی طالب - عليه السلام - و منکر شد امامت او را بعد از محمد - صلى الله عليه وآله ... 

پس دانستم که آن حضرت خبر مرگ خود را میدهد و راهنمائی می فرماید بر امامت فرزندش علی سپس عرض کردم به خدا سوگند اگر خداوند عمر طولانی به من عطا کند هر آینه تسلیم خواهم کرد حق او را و اقرار میکنم به امامت او شهادت میدهم که بعد از تو اوست حجت خداوند متعال بر بندگانش و اوست که دعوت میکند مردمان را به دین اسلام.

پس فرمود: ای محمد خداوند عمر ترا طولانی میکند و می خوانی مردمان را به امامت او و امامت کسی که قائم مقام او می شود بعد از او.

پس عرض کردم: جانم فدایت بعد از او کیست؟

فرمود : محمد پسرش.

عرض کردم: راضی و تسلیم هستم؟

فرمود : بلی در کتاب امیرالمؤمنین علیه السلام چنین یافتم ترا اما تو در میان شیعیان ما روشنتر از برقی در شب ظلمانی پس از آن فرمود : ای محمد همانا مُفضّل أنيس من بود و محل راحت من بود و تو انیس رضاء و فرزندش و محل راحت هر دو می باشی؟ بر آتش (جهنم) حرام است ترا فرو گیرد همیشه.( ۱)( عيون اخبار الرضا باب ۴، حدیث ۲۹، ص ۲۷.)

(صص27-30)

مخاطب

جوان ، میانسال

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب داستان كوتاه