سفارشها و نصایح امام رضا(ع)

امام رضا علیه السلام به بعضی | از شیعیان نزدیک خود سفارش و نصیحت می فرمود: از جمله:

الف. سفارش به احمد:

امام رضا علیه السلام به احمد بن محمد بن ابی نصر سفارشی کرد که از جمله این بود از دعا خسته نشو زیرا دعا مهمترین چیز نزد خداست و بر تو باد به صبر و طلب حلال و صله رحم و برحذر باش از دشمنی با مردم ما اهل بیت خاندانی هستیم که وصل میکنیم به آن که از ما قطع میکند و خوبی میکنیم به کسی که به ما بدی میکند و به خدا از این طریق نتیجه خوب می بینیم.» (2- همان مأخذ.)

امام او را به اخلاق خوب و کارهای نیکو سفارش کرد که به وسیله آن انسان به علو مقام نائل می گردد.

ب سفارش به ابراهیم

امام رضا علیه السلام به ابراهیم بن ابی محمود سفارشی کرد که از جمله در آن آمده است خبر داد پدرم از پدرانش از رسول خدا صلى الله علیه و آله که فرمود: هر که میشنود از گوینده ای او را پرستش کرده است؛ پس اگر گوینده از خدا صحبت میکند خدا را عبادت کرده است و اگر از ابلیس صحبت می کند ابلیس را عبادت کرده است. تا اینکه فرمود: ای ابن ابی محمود، وقتی مردم راست و چپ را انتخاب کردند تو راه ما را انتخاب کن زیرا هر کس به ما چسبید به او میچسبیم و هر کس از ما جدا شد از او جدا می شویم. به کمترین چیزی که انسان از ایمان خارج میشود این است که به شن بگوید این هسته است. سپس به آن معتقد شود و از کسی که مخالفت کند برائت جوید. ای ابن ابی محمود حفظ کن آنچه را که برای تو نقل نمودم، همانا برایت خیر دنیا و آخرت را جمع کردم.» (1. همان مأخذ، ج ۱۸، ص ۹۲)

این وصیت حاکی است از لزوم پیروی از اهل بیت علیهم السلام و اقتدا به روش آنها و هدایت به سیره شان همانا نجات این است و ایمنی از هلاکت و رسیدن به رضوان خدای متعال میباشد.

ج نصیحت به احمد و حسین

احمد بن عمر و حسین بن یزید گفتند وارد بر امام رضا علیه السلام شدیم و به او گفتیم ما مقدار زیادی خواربار داشتیم و در رفاه زندگی میکردیم. وضع ما دگرگون شد. لذا از خدا بخواه که آن را به ما برگرداند.

امام به آنها دستور داد که قانع باشند و به آنچه خدا برایشان مقدر کرده است راضی باشند به آنها فرمود چه میخواهید؟ می خواهید که پادشاه باشید؟ آیا خوشحال هستید که مانند طاهر و هر ثمه باشید در حالی که برخلاف آنچه هستید باشید؟

یکی از آنها حرف امام را قطع کرد و گفت نه به خدا مرا خوشحال نمیکند که تمام دنیا و آنچه در آن است از طلا و نقره مال من باشد و من برخلاف آنچه بر آن هستم - یعنی منحرف از اهل بیت - باشم. 

پس امام علیه السلام فرمود: «خدا می فرماید: اعملوا آل داود شُكراً وَ قَلِيلٌ من عِبادِي الشَّكور . (١. سبأ ٫ ١٣) به خدا گمان خوب داشته باش زیرا کسی که به خدا حسن ظن داشته باشد خدا نیز به او حسن ظن دارد کسی که به روزی کم راضی باشد عمل کم او مورد قبول است کسی که با یک چیز کم حلال راضی باشد هزینه او کم است و خانواده اش آسوده و راحت اند و خدا او را به درد دنیا و دوای آن آگاه میکند و او را سالم به دارالسلام می رساند.» (2. تحف العقول، ص ۴۴۸)

امام علیه السلام آنها را به گنجی سفارش کرد که از بین رفتنی نیست و به آنان فهماند که مالک چیزی هستند که قیمت آن از طلا و نقره بیشتر است و آن ولایت اهل بيت عليهم السلام است که از بزرگترین نعمتهای خدا بر بندگان مخلص اوست.

د. مساوات بين غنی و فقیر

امام رضا علیه السلام اصحابش را به مساوات بین غنی و فقیر در سلام سفارش کرد و فرمود: کسی که فقیر مسلمانی را ببیند و به او سلام کند بر خلاف سلامی که به غنی میکند خدا ملاقاتش خواهد کرد در حالی که بر او خشمناک است.» (1. وسائل، ج ۸، ص ۳۳۲)

در این سفارش که نمونه ای از اخلاق بزرگ نزد اهل بیت علیهم السلام است که خدا آنها را برای رحمت به بندگان خلق کرده، امام رضا علیه السلام شیعیان خود را ملزم به رعایت مساوات بین افراد مسلمانان نموده حتی در سلام کردن و اینکه تمایز بین آنها را خوش ندارد.

هـ. تبسم به روی مؤمن

امام رضا علیه السلام سفارش کرد به دوستانش که به صورت مؤمن لبخند بزنند و با غیظ با او روبه رو نشوند. فرمود: کسی که به صورت برادر مؤمن خود لبخند بزند خدا برای او حسنه ای مینویسد و کسی که خدا برایش حسنه بنویسد او را عذاب نمی کند.» (2. همان مأخذ، ص ۳۸۲)

این اخلاق عالیه ای است که ائمه علیهم السلام به اصحابشان سفارش می کردند که نمونه نیکوکاری به مردم باشند.

و سفارشهای عمومی

امام رضا علیه السلام اصحاب خود و بقیه مردم را به این وصیت ارزنده سفارش کرد: «ای مردم از خدا بترسید در نعمت خدا بر شما و آن را با

عصیان نسبت به او از خود دفع نکنید و بدانید که شما شکر خدا را بعد از ایمان به خدا و رسولش و بعد از اعتراف به حقوق اولیای خدا از آل محمد

صلى الله علیه و آله به جا نیاوردید که محبوب تر باشد از کمک شما به برادران مؤمنتان بر دنیایشان که محل گذر شماست به بهشت پروردگارشان پس هر کس این کار را بکند از خواص خداست.» (۱. در العظيم، ص ۲۱۵)

این وصبت پر از اصرار به تقوای از خدا و کمک به برادران و نشان محبت به آنهاست.